TAMER ARDA ERSİN- GÜRKAN DEMİRTAŞ
Amasra’da 42 madencinin hayatını kaybettiği 14 Ekim 2022 faciasının olduğu günün radyo kayıtlarına ANKA Haber Ajansı ulaştı. gece vardiyasında tamir edilmeye bırakıldı. Radyo kayıtlarına göre metan gazı seviyesindeki yükselişin de takip edildiği ancak bu durumun “anlık” olarak nitelendirildiği anlaşıldı. Ayrıca madende patlamanın olduğu saat 18.09’da “Aleyküm Selam hemen ayağı boşaltın” talimatı verildiği görüldü.
Bartın’ın Amasra ilçesindeki Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) madeninde 14 Ekim 2022’de meydana gelen gaz patlaması sonucu 42 personelin ölümüne ilişkin belgelerin detayları ortaya çıktı. Madende yaşanan felaket anlarının radyo kayıt analizlerinin yapıldığı rapor da belgede yer aldı.
KIRIK PERVANE BİLGİSİ SABAH VERİLDİ
Afet günü 09.25.28 ve 09.46.09’da yapılan görüşmelerde, havalandırma fanının afet olmadan önce bozulduğu ortaya çıktı. Telsiz görüşmesi kayıtlarında, pervanenin kırılmasıyla ilgili diyalog şu şekilde aktarıldı:
“1. Kişi: Efendim.
2. Kişi: Merkezi İzleme.
1. Kişi: Buyrun Murat Bey.
2.Şahıs: Erkan 300 saniyede kalın damar pervanesi durdu.
1. Kişi: Hmm.
Kişi 2: Biliyor muyuz? İkinci toparlanma kalın damardır.
1. Kişi: Kalın damar.
2. Kişi: Motamot.
1. Kişi: Ben şimdi ineceğim.
2. Kişi: Sakin ol.
…
1. kişi: Elektrikli ocak.
2. Kişi: Alo Merkezi İzleme.
1. Kişi: Buyrun.
2. Kişi: Ya bu ikinci toparlanmadaki diğer pervane de durmuş, orada da elektrik kesintisi var şu an.
1.Kişi: Kardeşim, arkadaşlarımız orada. Sana bir soru sorayım.
2. Kişi: Peki.
1. Kişi: Doldurucunun oradan çıkması gerekiyordu.
“SENSÖR ARIZASI”
2.Şahıs: Tamam istersen sensörler de arıza yapmış onlarda düzelmiş orda bir şey olmuş.
1.Kişi: Tamam Mustafa abi. Her iki pervanenin de stoplu olduğu kesin değil mi?
“Her İki Pervane de DURUYOR”
2. Kişi: Her iki pervane de durdurulur. Bir kere birinci taban damar ayağı girişinde elektrik yok.
1. Kişi: Tamam kardeşim. Bazı şeyleri göremiyor musunuz?
2. Kişi: Motamot.
1. Kişi: Tamam, hemen halledelim.
2. Kişi: Tamam
1. Kişi: Tamam görüşürüz kardeşim.”
10.03.38’de yapılan toplantıda pervane arızasının devam ettiği görüldü. Diyalogda şöyle oldu:
1. Kişi: Merhaba Mehmet Bey.
2. Kişi: Evet
1. Şahıs: Erkan Bey (anlaşılmadı) ikinci pervaneye yol verildi mi abi?
2. Kişi: Oburluk da durdu.
1. Kişi: Nasıl?
2. Kişi: Elektrik kesintisi var.
1. Kişi: Bu kadar mı? Şimdi izin verilmiyor mu?
2. Kişi: Hayır. Hayır. İkisi de durur. Orada elektrik yok, ilk tek damar ayak girişinde.
1. Kişi: Bu ikinci telafi değil mi?
2. Kişi: Hayır. İlk kayıt.
1. Kişi: Anlaşıldı. Tamam.
2. Kişi: Peki.”
“PENLERE NE OLACAK?”
11.33.20’de yapılan toplantıda pervane sorununun anlaşılmaya başlandığı anlaşıldı ve “Pervaneler ne oluyor?” sorusu bile soruldu. Bu konuşma radyo konuşmalarına şu şekilde yansıdı:
1. Kişi: Efendim.
2. Kişi: Merkezi İzleme.
1. Kişi: Buyrun.
2. Kişi: (anlaşılmaz) sen misin?
1. Kişi: Evet.
2. Kişi: Bu 350’deki pervanelere ne oluyor?
1. Kişi: Nerede?
2. Kişi: 350’de.
1. Kişi: 350.
2. Kişi: Evet.
Kişi 1: Açıp kapatıyorlar mı?
2. Kişi: Motamot.
1. Kişi: Polis vardı ama orada ne işleri var?
2. Kişi: Gerçekten bilmiyorum. Yani kimse bize haber vermiyor.
1. Kişi: Bana da kimse vermedi ama orada olduklarını biliyorum.
2. Kişi: Önce 300’den çıktılar, sonra 350’ye çıktılar.
1. Kişi: Brother 300’de size loader gösterecekler. O yüzden kapattılar. Bir taraftan diğer tarafa gidecekti.
2. Kişi: Tamam şef, haber ver.
1. Kişi: Onunla ilgili. Tamam.
2. Kişi: Tamam görüşürüz.
MERKEZİ İZLEME SORULAN METAN ÖLÇÜMÜ
Öğleden sonra merkezi izlemenin pervane ile metan gazı seviyesini sorduğu, şu şekilde kayıtlara yansıdı:
1. Kişi: Merkezi İzleme.
2. Kişi: Sakin ol.
1. Kişi: Teşekkür ederim.
2. Kişi: 350 (anlaşılmadı)
1. Kişi: (anlaşılmadı)
2. Kişi: (anlaşılmadı) Pervaneler 350’de duruyor gibi mi görünüyor?
1. Kişi: Evet.
2. Kişi: Şu anda üst tabandaki 320 kalın damarda ne kadar metan var? 320 kalın damarlı üst taban.
1. Kişi: Kalın damar (anlaşılmadı) da görülüyor.
2. Kişi: 51, birinci rakibe doğru 320 kalın damardan dönün.
1. Kişi: İlk kalın damar 0.06
2. Kişi: Peki, 320.
1. Kişi: 320? Böyle kotlarımız var mı? 320 kalın damar? (arka ses 300 kalın damar diyor=, 0.69, (anlayamadım) alo?
2. Kişi: Alo? O ses gelir ve gider.
1. Kişi: 0.69
Kişi 2: Yükseliş yok, değil mi?
1. Kişi: Nasıl?
2. Kişi: Artış olmadı değil mi?
1. Kişi: Grafiğinize bakıyorum. Saat 11’i biraz geçmişti.
2. Kişi: 11’den sonra normal, ondan sonra.
1. Kişi: Ondan sonra o kadar ileri gitti.
2. Kişi: Tamam, sakin ol.”
“Ödünç alınan pervane gece yapılacak”
24.14.14’teki görüşmede bozulan pervanenin gece yapılacağı açıklandı. Bu görüşme telsiz konuşmalarına da şu şekilde kaydedilmiştir:
1. Kişi: Merkezi izleme.
2. Kişi: Sakin ol, ben Volkan.
1. Kişi: Buyrun Volkan Bey.
2. Kişi: 300 adet ilk toparlanan kalın damar vardır.
1. Kişi: 300 ilk geri kazanılmış büyük damar.
2. Kişi: (Açıklanamayan) İstiyor. Geceleri orayı havalandıracaksınız, alt kat yolu pervaneyi üfleyecek, hava esecek, biraz metan konsantrasyonu artabilir. Çocuklar, panik yapmayın.
1. Kişi: 300 ilk geri kazanım sağ büyük damar gerçek mi?
2. Kişi: Evet.
1. Kişi: Gece yayını yapılacaktır.
2. Taraf Havalandırma. Alt döşeme yolunu havalandıracaklar.
1. kişi: tamam
2. Kişi: Orada metan konsantrasyonu yükselebilir bilginiz olsun.
1. kişi: tamam tamam
2.Şahıs: 2. toparlamaya yansır oraların pis havasını bilirsiniz paniğe gerek yok kimler var bilmiyorum ama
1: Kişi: Eh, gece değişiyor, artık orada hiçbir şey yapamadım.
2. Kişi: Sorun değil. Önlerine koyarsın (anlaşılmaz) görsünler diye
1. Kişi: Peki Volkan Bey.
2.Kişi: (anlaşılmadı) diyorsun, o söylüyor, sen bir şey yapıyorsun
1. Kişi: Peki Volkan Bey.
2. Kişi: Tamam, teşekkürler Mehmet Bey.
14.10.2022 saat 14:58:01’de Merkez’den 4100 dahiliye giden 73611.wav dahili ile 56 saniyelik aramada;
1. Kişi: Efendim
2. Kişi: Baş merkezi izlemem
1. Kişi: Buyrun Mehmet Bey
2. Kişi: Bu, şu anda 300 saniye turunda ve 350 ilk telafide pervanelerin kilidi açık değil (tanınmıyor)
1. Kişi: Evet böyle bir durum oldu. 300’ün ikinci turunda motor bozuldu ve onları kartlara çevirdi. Yol verildi.
2. Kişi: Tamam.
1. Kişi: Biri şu anda 350’de kapalı
2. Kişi: Tek seferlik evet
1. Kişi: Kart sahibine dil bileziğinin kapalı olduğunu söyleyin (anlaşılmadı)
2. Kişi: Tamam
1. Kişi: O vardiyaya takılıp yol vereceksiniz.
2. Kişi: O vardiyada size yol verilecek.
1. Kişi: Evet verilecek aslında bana sordunuz ama metan artışı yok.
2.Şahıs: Hayır metan yok vardiyaya haber vereceğim o yüzden soruyorum.
1. Kişi: motamot, muhtemelen aynı şekilde verilecek
2. Kişi: Tamam şef, sakin ol”
Saat 18:00:08’de metanın 1.45 gösterdiği kayıtlara yansıdı. Sağ kalın ven üst kat yolunun ilk geri kazanımı 1.45 metan olarak tanımlandı. 18:09:39’da yapılan 20 saniyelik görüşmede madenin boşaltılması gerektiği görüşmelerden anlaşıldı. Görüşmenin kaydı şu şekilde:
“1. Kişi: Merhaba.
2. Kişi: Merhaba.
1. Kişi: Selamun Aleyküm
2.Şahıs: Aleyküm Selam lütfen hemen ayağınızı çekin.
1. Kişi: Ayağı boşaltalım mı?
2. Kişi: Tamamen boşaltın.
1. Kişi: Tamam, anladım.
2. Kişi: (arkaya seslenir) Ayağı kaldıralım.”
“BOŞ AYAKLAR”
Saat 18.10.18’de telsize “Merkezi izlemeden tüm birimleri derhal uzaklaştırın”, “Merkezi izlemeden bu anonsu duyan tüm birimler derhal sobayı boşaltın” ve “(Değil) anonslarının yapıldığı görüldü. anlaşıldı) Çıktı istiyorum”.
Radyo kayıtlarına göre saat 18:12:58’de “(Anlaşılmadı) bilgi verilecek”, “Telefondaki telefonlar almıyor”, “12 tane var” şeklinde anonslar yapıldı. Kişilerde Kişi 310″ 18:13:18’de “Yusuf’ Anlaşılmadı” ve “52 kişi var.” duyurular yaptı.
18:18:47’de “Temiz hava ulusu boyuna gelsinler (anlaşılmadı) hat boyu (anlaşılmadı) merkezi izleme boyunda (anlaşılmadı)” anonsunun yapıldığı kayıtlara yansıdı. .
Saat 18.27.49 ve 18.28.44’teki görüşmede gaz değerlerinin bir saniyede insanı öldürecek seviyeye geldiği radyoya yansıdı:
1. Kişi: Merkezi izleme
2. Kişi: Efendim
1. Kişi: Baskı yedik ama sorun neydi?
2. Kişi: Baskı altındasın, değil mi?
1. Kişi: Baskı yedik, kask gitti, bir şeye tutundum, bunun muhtemelen bir yük olduğunu düşündüm, o yüzden size anlatayım dedim.
2. kişi: tamam tamam
Kişi 1: Kasvet yok, değil mi? ne dersin
2.Şahıs: Şu an yok (anlaşılmadı) Acı çekme ihtimali çok yüksek
1. Kişi: Metan olmadığını biliyorum ama (anlaşılmadı) büyük olasılıkla
2. Kişi: Eh, bir anda olduysa oldu.
1. Kişi: Tamam
2. Kişi: Tamam, tahliye edilecek baca var (anlaşılmadı).
….
“500 PPM VAR. BOŞALTILIYORUZ”
1. Kişi: Merkezi izleme
2. Kişi: Ne oldu?
1. Kişi: Şu anda ocakta bir patlama var.
2. Kişi: Kaç tane?
1. Kişi: Şu an Ocak ayında seo değerlerimiz yüksek.
2. Kişi: Kaç tane?
1. Kişi: Şu anda 500 ppm var.
2. Kişi: Geri geleceğim.
1. Kişi: Bir anda oldu, şu anda değil.
2. Kişi: Tamam tamam.
1. Kişi: Tahliye ediyoruz.”
“EVET, OCAK AYINDA BÜYÜK BİR SORUNUMUZ VAR”
18.34.28 ve 18:35:01 sıralarında yapılan görüşmelerde ocağın acilen boşaltıldığı görüldü ve ambulansların taş ocağına yönlendirilmesi istendi. Görüşmeler şu şekildeydi:
1. Kişi: Merkezi izleme.
2. Kişi: Tahlisiye murat ben.
1.Kişi: Buyurun murat.
2. Kişi: Ocakta bir şey mi var?
1. Kişi: Evet, ocakta büyük bir sorunumuz var.
2. Kişi: Nerede?
1. Kişi: Taş ocağının tamamı.
2. Kişi: Sobanın tamamı.
1. Kişi: Evet, şimdi tahliye ediyoruz.
2. Kişi: He o, yani nereden bir şey.
Kişi 1: Şu anda kesin bir şey yok.
2. Kişi: Tamam.
1. Kişi: Tamam.
…
“AMbulansları GELECEĞE İYİ YÖNLENDİREBİLİR MİSİNİZ?”
1. Kişi: Giriş kontrolü.
2. Kişi: Merhaba merkezi izleme, ben Mehmet Özdemir.
1. Kişi: Buyrun.
Kişi 2: Şu anda ocakta bir ağrımız var. Ambulansları bir sonraki kuyuya yönlendirecek misiniz?
1. Kişi: Anladım abi, aslında kameraya baktım ve adamların hepsi siyah.
2.Şahıs: Tamam tüm ambulansları kuyuya yönlendirirseniz yol gösterirseniz
1.Kişi: Mehmet abi göçük yok değil mi?
Kişi 2: Şu anda belirli bir şey yok.
1. Kişi: Tamam anladım.
2. Kişi: Tamam.
1. Kişi: Ben yönetiyorum görüşürüz kardeşim.
2. Kişi: Peki.”
“OCAK PATLAMASINDA”
18:51:54’te ocakta patlama olduğu açıklandı. Röportaj şu şekilde:
1. Kişi: Merkezi izleme.
2. Kişi: Merhaba
1. Kişi: Merhaba
2. Kişi: Ben şeref şefiyim.
1. Kişi: Buyurun şefim.
2. Kişi: Ne oldu, bir durum olmalı.
1. Kişi: Ocakta patlama oldu.
2. Kişi: Nerede?
1. Kişi: 300 boyunda.
2. Kişi: İkinci turda mı?
1. Kişi: Motamot.
2. Kişi: Herhangi bir şey var mı?
1. Kişi: Şimdi tahliye ediyoruz.
2. Kişi: Boşalıyor musunuz?
1. Kişi: Motamot.
2. Kişi: Peki, kazada yaralandınız mı?
Kişi 1: Şu anda hiçbir bilgimiz yok.
2. kişi: (anlaşılmadı)
1. Kişi: Hayır, tamam.”
